Willendorf Venüsü

Willendorf Venüsü Avusturya'nın, Eski Taş Çağı'na ait en ünlü kalıntısıdır. Heykel bugün Viyana Doğa Tarihi Müzesi'nde görülebilir. Oolitik kireçtaşı'ndan yapılmıştır ve bu taş heykelin bulunduğu coğrafyada bulunmamaktadır. Adına Venüs verilmesinin klasik Venüs'le bir ilgisi yoktur ve zaten Venüs'le arasında binlerce yıl vardır.

Heykel MÖ 25.000 yıllarında yapılmıştır. 7 Ağustos 1908 tarihinde Wachau'da Willendorf'ta yapılan demiryolu inşaatı sırasında keşfedilmiştir. Kireç taşından, neredeyse hiç hasar görmeden günümüze ulaşan heykel 11 cm yüksekliğinde, büyük göğüsleri, dikkat çekici bir Venüs tepesi ve geniş kalçaları olan çıplak bir kadın figürünü temsil eder. Kafada yüz bulunmaz, ama dalgalı bir saç stili dikkat çeker. Boya kalıntıları heykelin aslında kalın bir kireçle boyanmış olduğunu gösterir.

İnsan ona baktıkça, onu yapan tarih öncesi heykeltraşın varlığını daha iyi sezer. Bazı mağara resimleri kadar ayrınhlı işlenmiş bir eser degildir, ama yine de -belki yapımızın çok temel bir ötesine hitap ettitği için- akılda silinmez bir iz bırakır. İri kalçalı, sarkık göğüslü, çok şişman bir kadındır. Şişman karnında büyük bir göbek deliği vardır. Her ne kadar vücudunun şekli geçmişte birkaç bebek doğurduğunu
gösteriyorsa da, bu göbek deliği onun gebe olmadığını anlatmaya yetecek denli içerlektir. Başta büyük dudaklar olmak üzere, dış üreme organlan belirgin şekilde oyulmuştur. Cinsel organlarının aksine başı çok basit ve gerçekçilikten uzak biçimde işlenmiştir. Yüzünün bulunması gereken yerde, sadece bir dizi çizgi ve düzenli aralıklarla yapılmış kabartılar mevcuttur. Adeta yüzünü bir tutam kıvırcık saçla örülmüş gibidir.

Birer orantılı dizle sonlanan uylukları kısadır. Ama ayakları yoktur; eğer ayaklan geçmişte kırılmamışsa bu heykelciğin desteksiz durması mümkün değildir. Bazı bilginler bu heykelciğin yere saplanmak üzere yapıldığını ileri sürmektedir. Sibirya'daki Baykal Gölü'nden İtalya'nın Liguria yöresine dek uzanan bir bölge içerisinde çeşitli kazı sahalarında benzer insan figürleri bulunmuştur. Bu "Venüs heykelcikleri" kasıtlı olarak gömülmüşe benzememektedir ama günlük hayatta bir rol oynamış olmaları olasıdır. Bunların pek çoğuna konutlar ve çevresinde rastlanması, akla ev eşyası olabileceklerini getirmektedir.